بررسی نظام حقوقی اوراق مشارکت در حقوق ایران و مقایسه آن با اوراق قرضه

اوراق مشارکت اوراق بهادار با نام یا بی نامی هستند که به موجب قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت به قیمت اسمی و مدت معیین منتشر می شود و به سرمایه گذاران و متقاضیان واگذار می شوند.دارندگان این اوراق به نسبت قیمت اسمی و مدت مشارکت در سود حاصل از اجرای طرح شریک می گردند.بهادار بودن و صدور به موجب قانون یا مجوز بانک مرکزی و داشتن قیمت اسمی و مدت معیین و علی الحساب بودن سود و تضمین اصل سرمایه و سود از ویژگی های اوراق مشارکت می باشد.و در انواع مختلفی که عبارتند از:بانام و بی نام-تضمین شده و بدون تضمین-قابل بازخرید و غیر قابل بازخرید-ساده و مرکب-دولتی و غیر دولتی-ارزی ریالی منتشر می شوند.هرچند در ابتدای امر اینگونه به نظر می رسد که اوراق مشارکت در قالب عقد شرکت مدنی قرار می گیرد ولی با عنایت به اینکه وجود مالکیت مشاعی و سود و زیان برای طرفین از اصول غیر قابل تفکیک عقد شرکت می باشد و این اصول در اوراق مشارکت وجود ندارد و از طرفی با عنایت به قصد واقعی طرفین از انتشار و خرید اوراق مشارکت باید قرارداد واگذاری اوراق مشارکت را در قالب عقد مضاربه دانست.که سرمایه گذاران به عنوان مالک وجه نقد را به ناشر به عنوان مضارب میدهند تا با آن فعالیت کرده و در سود شریک باشند.